Podczas 27. Pikniku Naukowego Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, nasze stoisko oferowało unikalną możliwość zanurzenia się w niewidzialny świat mikroorganizmów. Goście mogli odcisnąć swoje dłonie na szalkach pokrytych pożywką agarową do hodowli mikroorganizmów.
Rezultaty tego doświadczenia są fascynujące, ukazując różnorodność mikroorganizmów, które nas otaczają na co dzień. Oto kilka najczęściej identyfikowanych drobnoustrojów:
Staphylococcus epidermidis
Najczęściej izolowany gatunek bakterii z powierzchni ciała człowieka, kolonizuje skórę w okolicy pach, skórę głowy oraz przedsionek nosa. Ten wszechobecny mieszkaniec ludzkiej skóry jest zazwyczaj nieszkodliwy u osób z prawidłowo działającym układem odpornościowym, a nawet pożyteczny, tworząc barierę ochronną przed bardziej złośliwymi mikroorganizmami.
Jednak u osób z zaburzeniami funkcjonowania układu odpornościowego, bakterie te mogą stać się istotnym zagrożeniem dla ich zdrowia. S. epidermidis to trzeci co do częstości izolowania czynnik etiologiczny zakażeń szpitalnych, wynikających z coraz powszechniejszego stosowania w lecznictwie różnego sprzętu medycznego, który może stanowić wektor przenoszenia tego mikroorganizmu.
Staphylococcus warneri
Choć mniej znany niż S. epidermidis, Staphylococcus warneri często występuje na ludzkiej skórze. Potrafi przetrwać w różnych środowiskach oraz wytwarzać biofilm, co czyni go skutecznym patogenem szpitalnym. Biofilmy S. warneri zwiększają jego oporność na antybiotyki i mechanizmy obronne organizmu, utrudniając leczenie infekcji.
Staphylococcus saprophyticus
S. saprophyticus stanowi florę fizjologiczną dróg moczowo-płciowych. Co ciekawe, stwierdzono również, że S. saprophyticus jest powszechną florą przewodu pokarmowego u świń i krów, a zatem może być przenoszony na ludzi poprzez spożywanie tych pokarmów. Jest drugim najczęstszym czynnikiem powodującym pozaszpitalne zakażenia dróg moczowych, zwłaszcza u młodych kobiet.
Micrococcus luteus
Micrococcus luteus to barwny przedstawiciel ludzkiej mikroflory. Jego charakterystyczny żółty pigment czyni go łatwo rozpoznawalnym wśród innych mikroorganizmów. M. luteus jest często spotykany w powietrzu, wodzie i na skórze, gdzie pełni rolę niegroźnego saprofita, żywiąc się martwą materią organiczną.
Ten mikroorganizm, choć zazwyczaj nieszkodliwy, może w rzadkich przypadkach stać się oportunistycznym patogenem, szczególnie u osób z osłabionym układem odpornościowym. Jego obecność w różnych środowiskach świadczy o jego dużej adaptacyjności i zdolności przetrwania w niesprzyjających warunkach.
Kocuria sp.
Kocuria sp. jest mniej znanym, lecz niezwykle interesującym przedstawicielem bakterii. Często spotykany w glebie, wodzie oraz na ludzkiej skórze, Kocuria sp. wyróżnia się swoimi zdolnościami adaptacyjnymi i różnorodnością metaboliczną.
Dzięki swojej wszechstronności metabolicznej, Kocuria sp. może przetrwać w różnych warunkach środowiskowych, co czyni je cennym narzędziem w procesach oczyszczania środowiska z różnych substancji toksycznych. W biotechnologii wykorzystuje się je do biodegradacji i bioremediacji, co pomaga w redukcji zanieczyszczeń i ochronie środowiska naturalnego.
Bacillus sp.
Bacillus sp. to prawdziwy gigant w świecie mikroorganizmów. Znane ze swoich zdolności do tworzenia przetrwalników, Bacillus sp. są niezwykle odporne na ekstremalne warunki środowiskowe. Te bakterie są nie tylko powszechne w glebie i wodzie, ale także odgrywają kluczową rolę w przemysłowych procesach biotechnologicznych, takich jak produkcja enzymów.
Każdy z tych mikroorganizmów opowiada swoją własną, fascynującą historię o przetrwaniu i prosperowaniu w mikroświecie. Dzięki naszemu stoisku na 27. Pikniku Naukowym, uczestnicy mieli unikalną szansę przyjrzenia się bliżej tym niezwykłym mikroskopijnym organizmom.
Nie do wiary, że z pozoru czysta dłoń może być nośnikiem tak różnych bakterii, niekiedy groźnych i chorobotwórczych. Drogi Uczestniku 27. Pikniku Naukowego, mamy nadzieję, że nasz eksperyment przyczynił się do zwiększenia Twojej świadomości na temat mikroorganizmów i potrzeby dbania o higienę rąk. Zachęcamy do dalszego zgłębiania tajemnic mikrobiologii i już teraz zapraszamy na kolejną edycję Pikniku!
Z poważaniem,
Zespół Kolekcji Kultur Drobnoustrojów Przemysłowych
IBPRS
